Op wetenschap gebaseerde doelen zijn de sleutel tot duurzaam ondernemen

Rapporten van de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change) zijn steeds urgenter geworden: de mens vermindert de CO2-uitstoot onvoldoende om de opwarming van de planeet onder de 1,5 °C te houden. Als we niet meer inspanningen leveren om de uitstoot exponentieel te verminderen, kunnen hele regio's woestijnen worden, kunnen kuststeden onder water komen te staan en kunnen in de toekomst hongersnoden en epidemieën optreden. De voorspellingen zijn angstaanjagend. Veel politieke leiders willen of kunnen het overheidsbeleid niet voldoende veranderen om de planeet te beschermen. Maar duizenden ondernemingen en kleine tot middelgrote bedrijven nemen het voortouw en verminderen vrijwillig hun uitstoot om te voldoen aan op wetenschap gebaseerde doelen die door klimaatexperts zijn vastgesteld. En dat is misschien wel de krachtigste verschuiving die we kunnen realiseren.

In 2017 hebben meer dan 300 bedrijven zich ertoe verbonden om samen te werken met het Science Based Targets-initiatief (SBTi), een wereldwijde organisatie die bedrijven helpt ambitieuze emissiereductiedoelstellingen te bereiken in overeenstemming met de nieuwste klimaatwetenschap. In 2020 hadden zich meer dan 1.000 bedrijven aangesloten. En in 2022 hebben ongeveer 4.000 bedrijven zich aangemeld, waaronder Zendesk, dat haar klanten en werknemers koolstofneutraliteit bood. Het is een snelle vooruitgang, maar met tienduizenden of miljoenen bedrijven in de wereld is er nog een lange weg te gaan.

De activiteiten waartoe bedrijven zich in samenwerking met het SBTi verbinden zijn onder meer:

• Verminderen van het energieverbruik
• Meer groene energie gebruiken
• Betrekken van leveranciers om de uitstoot stroomopwaarts te verminderen
• Belonen van werknemers die met het openbaar vervoer, lopend of fietsend naar hun werk gaan in plaats van met de auto

Het SBTi heeft ook initiatieven voor verschillende sectoren, zoals doelstellingen voor de financiële sector om investeringen in fossiele brandstoffen te verminderen.

Bedrijven hun beloftes laten nakomen

Het stellen van op wetenschap gebaseerde doelen bestrijdt greenwashing, een praktijk waarbij bedrijven doen alsof ze milieuvriendelijk zijn, maar eigenlijk niets doen om hun duurzaamheidsinspanningen te verbeteren. Met het SBTi zeggen bedrijven specifieke acties toe, volgen ze deze acties en rapporteren ze hierover. Maar sommige klimaatwetenschappers willen dat het SBTi onafhankelijke verificatie vereist van de aan haar verstrekte gegevens in plaats van erop te vertrouwen dat de bedrijven nauwkeurig rapporteren.

In het verleden zouden sommige bedrijven profiteren van de positieve PR van het publiekelijk stellen van een doel, maar vervolgens zouden ze dat doel niet verder nastreven in de toegewezen tijd. In het verleden had het SBTi de namen van die bedrijven gewoon van haar ledenlijst geschrapt. Net voor COP27 heeft het SBTi echter haar beleid gewijzigd. Als een bedrijf nu de toezegging niet binnen de vereiste 24 maanden nakomt, worden de gestelde doelen als “Verwijderd” gemarkeerd, maar blijft het feit dat het bedrijf zich aan het doel heeft gewijd op de site staan.

Scope 1-, 2- en 3-emissies verminderen

Wat voor soort toezeggingen doen bedrijven eigenlijk? De toezeggingen zijn om Scope 1-, 2- en 3-emissies te verminderen. Zo definieert het Greenhouse Gas Protocol ze:

• Scope 1-emissies zijn “directe” emissies die worden veroorzaakt door de exploitatie van een bedrijf, zoals het verwarmen en koelen van gebouwen en het laten werken van computers en servers.
• Scope 2-emissies zijn “indirecte” emissies die worden veroorzaakt door de door een bedrijf aangekochte energieproductie. Als je elektriciteit van zonne-energiecentrales koopt, is je Scope 2-uitstoot lager dan wanneer je deze van kolencentrales koopt.
• Scope 3-emissies zijn indirecte emissies die in de waardeketen van een bedrijf voorkomen. Dit zijn de voornaamste emissies, goed voor meer dan 70 procent van de uitstoot. Als je bijvoorbeeld een kledingfabrikant bent, omvat dit de uitstoot bij het produceren van de materialen die je in je kleding gebruikt. Het dekt de emissies bij het verzenden van die materialen naar de productielocatie en het opslaan ervan. Het dekt ook de emissies bij het verzenden van het eindproduct naar magazijnen en winkels. Het omvat zelfs de uitstoot bij de verkoop van de kleding of bij het dumpen ervan op stortplaatsen.

Gelukkig staan bedrijven er niet alleen voor om erachter te komen hoe ze hun Scope 3-emissies kunnen verminderen. Het SBTi en het Greenhouse Gas Protocol bieden beide richtlijnen voor het evalueren en beheren van Scope 3-emissies. Het Greenhouse Gas Protocol heeft zelfs een evaluator-tool voor de Scope 3-emissies. Bedrijven die Scope 3-emissies willen verminderen, moeten identificeren waar het grootste deel van hun Scope 3-emissies zich voordoen en zich hierop richten. Ze moeten ook evalueren hoe goed hun verkopers, leveranciers en partners hun eigen emissies beheren en mogelijk voor andere kiezen die hun Scope 3-emissies effectiever beheren.

Veel bedrijven worden erg creatief en proactief in het beheren van hun Scope 3-emissies. Zo omvatten de toezeggingen van Adobe op de SBTi-site het verminderen van de absolute Scope 1- en 2-broeikasgasemissies met 35 procent van 2018 tot 2025; het verminderen van Scope 3-emissies van zakenreizen met 30 procent in hetzelfde tijdsbestek; en het tegen 2025 realiseren dat 55 procent van de leveranciers van Adobe voor goederen, diensten en kapitaalgoederen op wetenschap gebaseerde doelen heeft.

Apple heeft onlangs aangekondigd van plan te zijn om tegen 2030 nettonulemissies te realiseren en de toeleveringsketen koolstofvrij te maken door middel van maatregelen, zoals werken met leveranciers die 100 procent hernieuwbare energie gebruiken. Het bedrijf heeft ook geïnvesteerd in eigen hernieuwbare energiecentrales.

Het Franse multinationale elektriciteitsbedrijf Schneider Electric heeft er niet alleen voor gekozen om samen te werken met bedrijven die zich inzetten voor emissiereducties, maar heeft ook1.300 bedrijven in haar waardeketen getraind om hen te helpen de uitstoot te verminderen.

Volvo concludeerde dat het grootste deel van de emissies ontstond na de productie van de auto's en heeft zich ertoe verbonden de Scope 3-emissies bij de diverse voertuigen te verminderen. Tegen 2030 zal Volvo de Scope 3-emissies per voertuig bij vrachtwagens en bussen met 40 procent en de absolute emissies in constructiemachines met 30 procent verminderen. En tegen 2034 zal het bedrijf de absolute emissies bij de Volvo Penta met 37,5 procent verminderen.

Organisaties zoals het SBTi en het Greenhouse Gas Protocol helpen bedrijven vast te stellen waar het grootste deel van hun emissies vandaan komt en identificeren de beste strategieën om deze te verminderen.

De uitdaging van thuiswerken

Voor bedrijven met veel externe werknemers is er nog een andere uitdaging, namelijk het meten en verminderen van emissies die worden geproduceerd door mensen die thuiswerken. Dit proces bevindt zich nog in de beginfase, maar sommige bedrijven storten zich hier al op. Een expert suggereert zelfs dat het volgen van emissies bij thuiswerkers kan worden gecategoriseerd als Scope 4.

Bedrijven moeten creatief denken om mee te gaan in de enorme verschuiving die nodig is om klimaatverandering te bestrijden. Anders kunnen er immers gevolgen zijn.

Arcadia, een groen energiebedrijf, werkt samen met werkgevers om groene energie te leveren als voordeel van thuiswerken. Tot hun klanten behoren Goldman Sachs en biotechnologiebedrijf Biogen. Bedrijven kunnen ook investeren in zaken zoals het weersbestendig maken en isoleren van de huizen van werknemers en het leveren van energiezuinige apparaten, composteerders voor op het aanrecht, enzovoort.

Hoewel dit voor veel werknemers een wenselijk voordeel zou zijn, brengt dit enkele uitdagingen met zich mee. Een werknemer kan immers de energiezuinige apparaten laten leveren, het huis weersbestendig laten maken en het bedrijf vervolgens verlaten.

Toch moeten bedrijven creatief denken om mee te gaan in de enorme verschuiving die nodig is om klimaatverandering te bestrijden. Anders kunnen er immers gevolgen zijn. Veel bedrijven die de digitale transformatie hadden uitgesteld, moesten tijdens COVID-19 een inhaalslag maken om nieuwe manieren te vinden om in een uitsluitend digitale wereld te werken.

Actie ondernemen

Bij klimaatverandering kunnen we voorspellen wat er gaat komen. In het IPCC-rapport wordt beschreven wat we kunnen verwachten en welke acties we moeten ondernemen om het ergste te voorkomen. Bedrijven realiseren zich ook dat werknemers, klanten, partners en markten de voorkeur geven aan duurzame bedrijven. Nu is het slechts een kwestie van prioriteit geven aan duurzaamheid. Op wetenschap gebaseerde doelen zijn een goed uitgangspunt. Werk aan het stellen van je eigen klimaatdoelen en laat deze vervolgens door het SBTi valideren.